tandaiphat
27-08-2012, 03:19 PM
Phương pháp làm mạch đồng thì tất cả chúng ta đều đã được học ở năm I, nhưng thầy Hoàng chỉ hướng dẫn ta làm các mạch đơn giản nên có thể vẽ bằng tay. Đối với các mạch phức tạp lại đòi hỏi diện tích mạch phải tối ưu ta chỉ có thể đi đặt (giá thành tùy vào yêu cầu) hoặc tự làm bằng 2 phương pháp thủ công mà mình biết:
- Thứ nhất dùng giấy có mạch được in bằng mực dạng bột của máy in lazer.
- Thứ hai là dùng mực cảm quang, đây là phương pháp phức tạp đòi hỏi phải có các dụng cụ chuyên dùng nêu mình ko có làm nhưng ai có hứng thú thì có thể tham khảo video sau:
http://www.youtube.com/watch?v=8HJrzaW5B3g
Trước khi hướng dẫn phương pháp 1 các bạn nên tham khảo video sau:
http://www.youtube.com/watch?v=e-gMsABC ... re=related
- Công việc trước tiên là phải vẽ mạch. Các bạn có thể vẽ bằng các phần mềm khác nhau ( Orcad (thầy Hoàng dạy rồi) , Protues, Protel, Eagle,…) sau đó in ảo ra, nhớ lưu ý chiều của mạch, kinh nghiệm là: vẽ-in-ủi, ko mirror ở bất cứ công đoạn nào là sẽ đúng mặt (setting thông số in bit màu cao nhất), rồi đi in hoặc đem phần mềm vẽ mạch ra tiệm in cài rồi dùng nó in nếu cần độ chính xác cao. Nếu bạn là người tiết kiệm giấy, lo xa sợ khi ủi bị hư có thể làm cách sau trước khi in. Sau khi in ảo mở file ra, cut phần mạch mình vẽ, paste qua Paint chỉnh sửa các bit màu bị mất rồi save dưới dạng .bmp để ko bị giảm chất lượng. Tiếp đó copy vào Word chọn format picture ảnh đó, ở thẻ layout chọn tight, thẻ size các bạn cần mở phần mềm vẽ mạch đo kích thước mạch tương ứng với phần mạch đã cut ở file in ảo rồi set kích thước cho ảnh ở thẻ size, sai số dưới 0.5 mm là ổn, rồi copy ảnh đó trải nhiều bản trên tờ giấy và đi in thôi.
- Việc thứ 2 là đi in, nhưng phải chọn loại giấy in để khi ủi cũng như sao khi ăn mòn mạch được đẹp và có chất lượng cao: (nhớ in bằng máy lazer ,hoặc máy photocopy ủi mới ra ).
+ Nếu in bằng giấy in chữ thông thường thì đi đâu in cũng được nhưng loại giấy này khi ủi mực ko ra hết nêu đường mạch dễ bị đứt phải vẽ thêm vào, với lại sao khi lột hết giấy ra nó vẫn còn để lại xơ giấy sẽ làm dích đường đồng sau khi ăn mòn. Giấy này phù hợp cho đường mạch cỡ 1 mm trở lên và phủ đồng với khoảng hở (clearance) trên 1.5 mm.
+ In bằng giấy tạp chí (đất mũi, điện ảnh,… giống như trong video) loại này phải in ở tiệm chịu in mới được. Loại giấy này thì bản in có thể để lâu ko bị bay mực vì giấy có độ nhám vừa phải. Mạch sau khi ủi đẹp, ko cần phải vẽ thêm. Phù hợp với đường đồng từ 0.5_1 mm. (Lưu ý giấy này tuy đã có chữ và ảnh nhưng mực đó ủi ko ra nên đừng lo, và nên chọn tờ nào 2 mặt tương đối trắng 1 chút đừng có nhiều hình màu sậm quá )
+ Loại giấy tốt nhất (chỉ khi in với máy in tốt) là giấy de-can. Mình thì mua giấy ở nhà sách Bình Minh (800đ/tờ ai biết chỗ nào rẻ hơn thì chỉ ACE nha), trước khi in nhớ lột bỏ phần giấy có keo (cái người ta thường dùng còn mình bỏ) và in lên phần giấy bóng (cái mà người ta bỏ đi thì mình lại sài.Đó cũng là nghịch lý của SV học ngành điện).Đường đồng nhỏ nhất mà mình làm với giấy này là cỡ 0.3 mm ( cỡ này có thể chạy qua 2 chân IC ).Nếu bạn in bằng giấy này có thể lại tiệm Thái Lâm sau bar BD, tiệm này chịu in. Khi ủi xong chắc chắn phải vẽ thêm vì máy in nào cũng ko in mực ra đều được.Cần lưu ý bản in trên giấy này mực bám ko chặt nên tránh chạm mạnh vào đường mực.
- Việc thứ 3 là chuẩn bị mạch và ủi. Mạch đồng nếu còn mới nguyên thì lau bằng xăng, cồn, hoặc aceton rồi ủi, còn nếu bị oxi hóa thì có thể dùng giấy nhám mịn nhất chà, còn ko thì dùng bùi nhùi xanh rửa chén chà, tốt nhất là dùng HCL 35% rửa vì HCL chỉ ăn hết mấy cái phần oxi hóa chứ ko tác dụng với đồng(cái này chỉ nghe chị Lan Hương nói chứ chưa thử, còn chị LH là ai thì nếu lướt nhiều web điện VN sẽ biết). Khi ủi cần chú ý các khu vực có nhiều đường đồng và 4 mép ngoài. Ủi từ 5-10 phút khi thấy tờ giấy có màu xám xám là tốt nhất. Đối với giấy tạp chí, giấy thường thì nên để nguội rồi bỏ vô nước có pha xà bông chờ giấy mềm ra rồi dùng bàn chải đánh răng chà cho ra hết giấy, còn giấy de-can thì chỉ cần để nguội là nó tự phồng lên và bong ra.
- Tiếp theo là ăn mòn thì ai cũng đã học rồi. FeCl3 thì ăn chậm ở nhiệt độ môi trường, ngoài ra có thể dùng Na2S2O8 như trong video.
- Cuối cùng là khoan và quét nhựa thông bảo vệ. Cái trắng trắng mà nó làm trong video, nghe nói là thiết nhão cũng dùng làm bảo vệ mạch.
- Thứ nhất dùng giấy có mạch được in bằng mực dạng bột của máy in lazer.
- Thứ hai là dùng mực cảm quang, đây là phương pháp phức tạp đòi hỏi phải có các dụng cụ chuyên dùng nêu mình ko có làm nhưng ai có hứng thú thì có thể tham khảo video sau:
http://www.youtube.com/watch?v=8HJrzaW5B3g
Trước khi hướng dẫn phương pháp 1 các bạn nên tham khảo video sau:
http://www.youtube.com/watch?v=e-gMsABC ... re=related
- Công việc trước tiên là phải vẽ mạch. Các bạn có thể vẽ bằng các phần mềm khác nhau ( Orcad (thầy Hoàng dạy rồi) , Protues, Protel, Eagle,…) sau đó in ảo ra, nhớ lưu ý chiều của mạch, kinh nghiệm là: vẽ-in-ủi, ko mirror ở bất cứ công đoạn nào là sẽ đúng mặt (setting thông số in bit màu cao nhất), rồi đi in hoặc đem phần mềm vẽ mạch ra tiệm in cài rồi dùng nó in nếu cần độ chính xác cao. Nếu bạn là người tiết kiệm giấy, lo xa sợ khi ủi bị hư có thể làm cách sau trước khi in. Sau khi in ảo mở file ra, cut phần mạch mình vẽ, paste qua Paint chỉnh sửa các bit màu bị mất rồi save dưới dạng .bmp để ko bị giảm chất lượng. Tiếp đó copy vào Word chọn format picture ảnh đó, ở thẻ layout chọn tight, thẻ size các bạn cần mở phần mềm vẽ mạch đo kích thước mạch tương ứng với phần mạch đã cut ở file in ảo rồi set kích thước cho ảnh ở thẻ size, sai số dưới 0.5 mm là ổn, rồi copy ảnh đó trải nhiều bản trên tờ giấy và đi in thôi.
- Việc thứ 2 là đi in, nhưng phải chọn loại giấy in để khi ủi cũng như sao khi ăn mòn mạch được đẹp và có chất lượng cao: (nhớ in bằng máy lazer ,hoặc máy photocopy ủi mới ra ).
+ Nếu in bằng giấy in chữ thông thường thì đi đâu in cũng được nhưng loại giấy này khi ủi mực ko ra hết nêu đường mạch dễ bị đứt phải vẽ thêm vào, với lại sao khi lột hết giấy ra nó vẫn còn để lại xơ giấy sẽ làm dích đường đồng sau khi ăn mòn. Giấy này phù hợp cho đường mạch cỡ 1 mm trở lên và phủ đồng với khoảng hở (clearance) trên 1.5 mm.
+ In bằng giấy tạp chí (đất mũi, điện ảnh,… giống như trong video) loại này phải in ở tiệm chịu in mới được. Loại giấy này thì bản in có thể để lâu ko bị bay mực vì giấy có độ nhám vừa phải. Mạch sau khi ủi đẹp, ko cần phải vẽ thêm. Phù hợp với đường đồng từ 0.5_1 mm. (Lưu ý giấy này tuy đã có chữ và ảnh nhưng mực đó ủi ko ra nên đừng lo, và nên chọn tờ nào 2 mặt tương đối trắng 1 chút đừng có nhiều hình màu sậm quá )
+ Loại giấy tốt nhất (chỉ khi in với máy in tốt) là giấy de-can. Mình thì mua giấy ở nhà sách Bình Minh (800đ/tờ ai biết chỗ nào rẻ hơn thì chỉ ACE nha), trước khi in nhớ lột bỏ phần giấy có keo (cái người ta thường dùng còn mình bỏ) và in lên phần giấy bóng (cái mà người ta bỏ đi thì mình lại sài.Đó cũng là nghịch lý của SV học ngành điện).Đường đồng nhỏ nhất mà mình làm với giấy này là cỡ 0.3 mm ( cỡ này có thể chạy qua 2 chân IC ).Nếu bạn in bằng giấy này có thể lại tiệm Thái Lâm sau bar BD, tiệm này chịu in. Khi ủi xong chắc chắn phải vẽ thêm vì máy in nào cũng ko in mực ra đều được.Cần lưu ý bản in trên giấy này mực bám ko chặt nên tránh chạm mạnh vào đường mực.
- Việc thứ 3 là chuẩn bị mạch và ủi. Mạch đồng nếu còn mới nguyên thì lau bằng xăng, cồn, hoặc aceton rồi ủi, còn nếu bị oxi hóa thì có thể dùng giấy nhám mịn nhất chà, còn ko thì dùng bùi nhùi xanh rửa chén chà, tốt nhất là dùng HCL 35% rửa vì HCL chỉ ăn hết mấy cái phần oxi hóa chứ ko tác dụng với đồng(cái này chỉ nghe chị Lan Hương nói chứ chưa thử, còn chị LH là ai thì nếu lướt nhiều web điện VN sẽ biết). Khi ủi cần chú ý các khu vực có nhiều đường đồng và 4 mép ngoài. Ủi từ 5-10 phút khi thấy tờ giấy có màu xám xám là tốt nhất. Đối với giấy tạp chí, giấy thường thì nên để nguội rồi bỏ vô nước có pha xà bông chờ giấy mềm ra rồi dùng bàn chải đánh răng chà cho ra hết giấy, còn giấy de-can thì chỉ cần để nguội là nó tự phồng lên và bong ra.
- Tiếp theo là ăn mòn thì ai cũng đã học rồi. FeCl3 thì ăn chậm ở nhiệt độ môi trường, ngoài ra có thể dùng Na2S2O8 như trong video.
- Cuối cùng là khoan và quét nhựa thông bảo vệ. Cái trắng trắng mà nó làm trong video, nghe nói là thiết nhão cũng dùng làm bảo vệ mạch.